1. Nhật Bản ghi nhận thặng dư thương mại:

Cán cân thương mại của Nhật Bản bất ngờ chuyển sang thặng dư 366,467 tỷ Yên vào tháng 3 năm 2024 từ mức thâm hụt 750,854 tỷ Yên trong cùng kỳ năm ngoái. Đây là thặng dư thương mại đầu tiên trong ba tháng do xuất khẩu tăng trong khi nhập khẩu giảm.

Xuất khẩu từ Nhật Bản đã tăng 7,3% so với cùng kỳ năm ngoái lên mức cao nhất trong 3 tháng là 9.469,60 tỷ Yên vào tháng 3 năm 2024. Đây là tháng tăng thứ tư liên tiếp về số lượng lô hàng, do doanh số bán thiết bị vận tải tăng 10,3%, dẫn đầu là xe cơ giới (7,1) và ô tô (8,0). Ngoài ra, xuất khẩu máy móc cũng tăng 3,9%, do máy bán dẫn (4,6%); và lô hàng máy móc điện tăng 9,9%, được thúc đẩy bởi chất bán dẫn (11,3%). Hơn nữa, xuất khẩu của các mặt hàng khác tăng 14,6%, được thúc đẩy bởi các thiết bị khoa học, quang học (10,5%); và các lô hàng hàng sản xuất tăng 2,5%, do kim loại màu (5,2%). Doanh số bán hóa chất tăng 3,9%, nhờ nguyên liệu nhựa (19,3%). Xuất khẩu tăng trưởng sang Mỹ (8,5%), Trung Quốc (12,6%), Malaysia (10,9%), Việt Nam (23,6%), Ấn Độ (15,3%), Đức (2,4%) và EU (3,0%); trong khi giảm xuống Singapore (-5,1%), Thái Lan (-7,2%), Indonesia (-22,4%) và Nga (-35,5%).(1)

Nhập khẩu vào Nhật Bản đã giảm 4,9% so với cùng kỳ năm ngoái xuống 9.103,13 tỷ Yên vào tháng 3 năm 2024. Đây là tháng giảm đầu tiên sau mức tăng 0,5% trong tháng 2 năm 2024 do chịu áp lực bởi chi phí năng lượng với lượng lmua nhiên liệu khoáng giảm 11,5%, cụ thể là Khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) (-9,5%) và than (-35,1%). Ngoài ra, nhập khẩu máy móc điện giảm 2,9%, kéo theo điện thoại, điện báo (-1,5%); và những mặt hàng khác giảm 8,0%, chủ yếu do quần áo (-11,1%). Nhập khẩu hóa chất giảm 8,8%, do sản phẩm y tế (-10,1%). Nhập khẩu hàng sản xuất giảm 14,3% do kim loại màu (-21,4%). Ngược lại, nhập khẩu máy móc tăng 3,2%, được hỗ trợ bởi máy tính (12,9%). Ngoài ra, hoạt động mua thiết bị vận tải cũng tăng 49,6%, nổi bật là máy bay (324,9%) và phương tiện cơ giới (22,0%). Nhập khẩu giảm từ Trung Quốc (-13,9%), Singapore (-23,9%), Malaysia (-13,2%), Indonesia (-22,5%), Việt Nam (-2,7%) và Nga (-14,0%); nhưng tăng từ Mỹ (3,7%), Đài Loan (2,4%), Hàn Quốc (3,6%), Thái Lan (0,7%), Đức (14,1%) và EU (11,9%).(2)

2. Tỷ lệ lạm phát Nhật Bản giảm nhẹ:

Tỷ lệ lạm phát hàng năm ở Nhật Bản giảm xuống 2,7% vào tháng 3 năm 2024 từ mức cao nhất trong 3 tháng là 2,8% vào tháng 2, phù hợp với sự đồng thuận của thị trường. Có sự chậm lại về giá vận tải (2,9% so với 3,0% trong tháng 2), quần áo (2,0% so với 2,6%), đồ nội thất & đồ dùng gia đình (3,2% so với 5,1%), chăm sóc sức khỏe (1,5% so với 1,8%), truyền thông (0,2). % so với 1,4%), văn hóa & giải trí (7,2% so với 7,3%). Đồng thời, lạm phát ổn định đối với thực phẩm (ở mức 4,8%), nhà ở (ở mức 0,6%), giáo dục (ở mức 1,3%) và mặt hàng khác (ở mức 1,1%). Trong khi đó, giá nhiên liệu và ánh sáng giảm ít nhất trong một năm (-1,7% so với -3,0%), với điện (-1,0% và -2,5%) và gas (-7,1% so với -9,4%) giảm với tốc độ nhẹ hơn vì trợ cấp năng lượng từ chính phủ sẽ kết thúc hoàn toàn vào tháng 5. Tỷ lệ lạm phát cơ bản giảm xuống 2,6% từ mức cao nhất trong 4 tháng là 2,8%, thấp hơn một chút so với dự báo 2,7%. Hàng tháng, giá tiêu dùng tăng 0,2% trong tháng 3, mức cao nhất kể từ tháng 10 năm ngoái, sau khi không thay đổi trong hai tháng trước đó.(3)

3. Lạm phát lương thực Nhật Bản vẫn ở mức thấp nhất 17 tháng:

Giá thực phẩm ở Nhật Bản đã tăng 4,8% so với một năm trước đó vào tháng 3 năm 2024. Đây là tháng lạm phát thực phẩm thứ 31 liên tiếp với việc giảm chi phí ở hầu hết các quốc gia. Chi phí ở mức vừa phải từ các sản phẩm sữa và trứng (6,2% so với 8,7% trong tháng 2), thịt (2,4% so với 2,6%), cá và hải sản (1,5% so với 2,1%), ngũ cốc (6,3% so với 6,6%), đồ uống có cồn (2,6% so với 3,2%), thực phẩm nấu chín (4,7% so với 5,6%), bánh ngọt và kẹo (8,8% so với 9,6%) và các bữa ăn bên ngoài nhà (2,6% so với 3,0%). Đồng thời, lạm phát không thay đổi đối với dầu, chất béo và gia vị (ở mức 3,9%) trong khi chi phí tăng đối với rau tươi (7,1% so với 2,6%), trái cây tươi (12,1% so với 8,3%) và đồ uống (4,5% so với 2,6%). 3,8%).(4)

4. Giá sản xuất Nhật Bản tăng mạnh nhất trong 5 tháng:

Giá sản xuất ở Nhật Bản tăng 0,8% so với cùng kỳ vào tháng 3 năm 2024, phù hợp với kỳ vọng của thị trường và đạt mức cao nhất kể từ tháng 10 năm 2023. Số liệu của tháng 3 cũng tăng nhanh so với mức tăng 0,7% được điều chỉnh tăng trong tháng 2 do chi phí tăng với tốc độ nhanh hơn đối với các mặt hàng: kim loại màu (5,7% trong tháng 3 so với 3,6% trong tháng 2), máy móc & thiết bị điện (4,4% so với 4%) và thiết bị thông tin & truyền thông (2% so với 1,7%). Trong khi đó, giá sản xuất tiếp tục giảm ở các mặt hàng: gỗ & sản phẩm gỗ (-6,9%), sắt thép (-3%) và điện, gas & nước (-19,1%), mặc dù tốc độ giảm nhẹ hơn so với tháng trước. Trên cơ sở hàng tháng, giá sản xuất tăng 0,2% trong tháng 3, không thay đổi so với tháng 2 nhưng thấp hơn dự báo 0,3%.(5)

5. PMI tổng hợp Nhật Bản được điều chỉnh thấp hơn:

Chỉ số PMI tổng hợp của Ngân hàng au Jibun Nhật Bản đã được điều chỉnh giảm xuống mức 51,7 điểm vào tháng 3 năm 2024. Kết quả mới nhất chỉ ra tháng tăng trưởng thứ ba liên tiếp trong hoạt động của khu vực tư nhân và là tốc độ mạnh nhất kể từ cuối tháng 9 sau mức 50,6 điểm của tháng 2, trong bối cảnh khu vực dịch vụ mở rộng vững chắc trong khi sự suy giảm trong sản xuất chế tạo giảm nhẹ. Số lượng đơn đặt hàng mới tăng lên mức cao nhất trong 7 tháng, dẫn đầu là nền kinh tế dịch vụ. Trong khi đó, tốc độ tạo việc làm ở mức cao nhất kể từ tháng 5 năm 2023. Hoạt động kinh doanh của một số doanh nghiệp tiêu biểu tăng nhẹ với sự gia tăng mạnh mẽ ở các công ty dịch vụ. Về mặt chi phí, giá đầu vào tăng với tốc độ mạnh mẽ và tăng lên mức cao nhất trong 5 tháng. Để bảo vệ lợi nhuận, doanh nghiệp tăng giá bán với tốc độ rõ rệt nhất trong 7 tháng. (6)

6. Nhật Bản tài trợ 470 triệu USD phát triển siêu máy tính AI

Nhật Bản tuyên bố sẽ tài trợ 72,5 tỷ yên (470 triệu USD) cho 5 công ty trong nước để phát triển siêu máy tính ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm giảm phụ thuộc vào công nghệ tiên tiến của nước ngoài. Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản sẽ tài trợ cho công ty dịch vụ đám mây Sakura Internet số tiền lớn nhất là 50,1 tỷ yên, tiếp theo là “đại gia” viễn thông KDDI với 10,2 tỷ yên và nhà cung cấp dịch vụ đám mây Hi-Res với 7,7 tỷ yên. Siêu máy tính hiệu suất cao là không thể thiếu để phát triển AI tạo sinh với yêu cầu xử lý dữ liệu trên quy mô lớn.

Việc phát triển siêu máy tính có thể tiêu tốn tới hàng tỷ USD nên đã trở thành một gánh nặng tài chính khác đối với các công ty Nhật Bản. Với các khoản trợ cấp mới, Chính phủ Nhật Bản hy vọng sẽ giúp các công ty nước này sẽ bắt kịp các đối thủ Mỹ, vốn đã đầu tư mạnh mẽ vào siêu máy tính AI mà không cần chính phủ trợ cấp. (7)

7. Hàn Quốc, Nhật Bản tái khẳng định cam kết tăng cường quan hệ ba bên với Mỹ

Ngày 18/4, Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc cho biết lãnh đạo Hàn Quốc-Nhật Bản đã có cuộc điện đàm kéo dài 15 phút vào tối 17/4, theo đề xuất của Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida. Cuộc điện đàm diễn ra sau hội nghị thượng đỉnh Nhật-Mỹ và cuộc tổng tuyển cử Hàn Quốc.

Nhà lãnh đạo Nhật Bản cũng cho biết ông sẽ tiếp tục tăng cường hợp tác sâu rộng với Hàn Quốc với tư cách là đối tác, đồng thời giải quyết nhiều vấn đề khác nhau trong cộng đồng quốc tế dựa trên sự hợp tác vững chắc giữa hai nước. Trong khi đó, Tổng thống Yoon Suk Yeol kêu gọi hợp tác chặt chẽ giữa Hàn Quốc và Nhật Bản, cũng như liên minh ba nước Hàn Quốc-Mỹ-Nhật Bản trong bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực bao gồm cả trên Bán đảo Triều Tiên và khu vực Thái Bình Dương, đang ngày càng bất ổn sâu sắc.(8)

Trần Ngọc Nhật, Trung tâm nghiên cứu Nhật Bản, Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á

1. Japan Exports Notch 3-Month High

https://tradingeconomics.com/japan/exports-yoy

2. Japan Imports Drop 4.9% YoY

https://tradingeconomics.com/japan/imports-yoy

3. Japan Inflation Rate Eases Slightly

https://tradingeconomics.com/japan/inflation-cpi

4. Japan Food Inflation Stays at 17-Month Low

https://tradingeconomics.com/japan/food-inflation

5. Japan Producer Prices Rise the Most in 5 Months

https://tradingeconomics.com/japan/producer-prices-change

6. Japan Composite PMI Revised Lower

https://tradingeconomics.com/japan/composite-pmi

7. Nhật Bản tài trợ 470 triệu USD cho 5 công ty phát triển siêu máy tính AI

https://bnews.vn/nhat-ban-tai-tro-470-trieu-usd-cho-5-cong-ty-phat-trien-sieu-may-tinh-ai/330615.html

8. Hàn Quốc, Nhật Bản tái khẳng định cam kết tăng cường quan hệ ba bên với Mỹ

https://www.vietnamplus.vn/han-quoc-nhat-ban-tai-khang-dinh-cam-ket-tang-cuong-quan-he-ba-ben-voi-my-post941011.vn