Cảnh báo siêu động đất tại rãnh Nankai ở Nhật Bản dự kiến được hủy bỏ vào lúc 17h (giờ Nhật Bản) ngày hôm nay (15/08/2024), tròn một tuần sau khi cảnh báo được đưa ra sau khi xảy ra động đất ở Miyazaki ngày 08/08/2024. Đó là một trận động đất có độ lớn 7,1 độ Richter ngoài khơi tỉnh Miyazaki, thuộc đảo Kyushu, phía Tây Nam Nhật Bản. Trận động đất này đã gây ra sóng thần ở khu vực Kyushu và Shikoku, xuất hiện sóng thần cao 50 cm ngoài khơi Miyazaki. Tổng cộng 14 người bị thương, một vụ lở đất diễn ra sau đó tại thành phố Shibushi thuộc tỉnh Kagoshima-cũng thuộc đảo Kyushu. Một số chuyến bay nội địa ở Miyazaki đã bị hủy bỏ, trong khi nhiều tuyến tàu trên đảo Kyushu tiếp tục ngừng hoạt động đến 8h tối ngày 08/08 (giờ Nhật Bản). Vào thời điểm đó, Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (Japan Weather Association - JWA) khuyến cáo người dân cảnh giác trước khả năng chấn động vẫn tiếp tục trong vài ngày tới và có thể kéo dài đến tuần sau, kèm theo là nguy cơ lở đất, sập nhà cửa. Theo JWA, trận động đất ngoài khơi Miyazaki nằm trên rìa phía tây của rãnh Nankai (do rãnh Nankai chạy dài từ tỉnh Shizuoka, phía tây Tokyo, tới tận cùng phía nam của vùng Kyushu), nguy cơ xảy ra siêu động đất xung quanh rãnh Nankai chạy dọc theo bờ biển Thái Bình Dương ngày càng tăng cao và có thể xảy ra trong khoảng một tuần kể từ ngày 08/08. Trường hợp xấu nhất, siêu động đất có thể làm rung chuyển một khu vực rộng lớn của Nhật Bản, từ vùng Kanto (nơi có thủ đô Tokyo) đến vùng Kyushu phía Tây Nam, thậm chí có thể gây ra những cơn sóng thần đủ nhấn chìm các khu vực ven biển từ Kanto đến Okinawa, thiệt hại có thể lên tới hơn 200 nghìn tỷ Yên và khiến khoảng 230.000 người thiệt mạng. Từ đầu năm 2024, Ủy ban Nghiên cứu Động đất của Nhật Bản dự báo khả năng xảy ra động đất lớn từ 8 đến 9 độ gần rãnh Nankai trong 30 năm tới là khoảng 70 - 80%. Sau trận động đất mới nhất ngày 08/08, khả năng xảy ra động đất lớn dọc theo rãnh Nankai đã tăng lên "nhiều lần". Do không thể dự báo đích xác thời gian, chính phủ đã yêu cầu 707 chính quyền địa phương ở 29 tỉnh, kéo dài từ Tokyo ở phía đông đến Okinawa ở phía nam, chuẩn bị cho khả năng xảy ra động đất, khuyến cáo người dân ghi nhớ địa điểm sơ tán gần nhất, các hộ gia đình có trẻ nhỏ, người cao tuổi,người khuyết tật nên cân nhắc việc tự nguyện đi sơ tán. Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio đã hủy chuyến thăm các nước Trung Á để tập trung chỉ đạo việc ứng phó với siêu động đất.

Cảnh báo động đất đưa ra đúng vào dịp nghỉ lễ OBon - một trong những kỳ nghỉ dài ngày của người dân Nhật Bản trong tháng 8, khiến người người hủy đặt phòng khách sạn tại những khu vực được xác định có nguy cơ cao. Khoảng 9.400 người đã hủy đặt phòng khách sạn tại thành phố Kochi - một trong những khu vực được dự báo chịu ảnh hưởng nặng nhất do động đất kể từ khi Cơ quan Khí tượng Nhật Bản đưa ra cảnh báo hồi tuần trước. Các đơn đặt phòng từ ngày 9/8 - 18/8 bị hủy gây thiệt hại khoảng 140 triệu Yên.

Theo Cơ quan Khí tượng Nhật Bản, kể từ trận động đất ngày 08/08, đã xảy ra nhiều trận động đất nhẹ gần tâm chấn hơn so với bình thường và tình trạng này dự kiến ​​sẽ còn tiếp tục trong thời gian tới. Bộ trưởng Bộ Phòng chống Thiên tai Matsumura cho biết: “Chính phủ đã kêu gọi đặc biệt thận trọng, nhưng vì không quan sát thấy những thay đổi cụ thể nào về hoạt động địa chấn hoặc biến dạng lớp vỏ nên cảnh báo siêu động đất được dỡ bỏ vào lúc 17h chiều nay (15/08)”. Tuy vậy, người dân cần tiếp tục chuẩn bị ứng phó với động đất, như cố định đồ đạc đề phòng rơi vỡ, ghi nhớ các địa điểm sơ tán và tuyến đường sơ tán, dự trữ một số đồ thiết yếu tại nhà.

Nguyễn Ngọc Phương Trang, Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1)   Nhật cảnh báo siêu động đất có thể xảy ra,

https://tuoitre.vn/nhat-canh-bao-sieu-dong-dat-co-the-xay-ra-trong-tuan-toi-20240808224054858.htm

2)Cảnh báo về siêu động đất rãnh Nankai kết thúc, song cần tiếp tục chuẩn bị,

https://www3.nhk.or.jp/news/html/20240815/k10014549341000.html

3)   Thủ tướng Nhật Bản hủy chuyến công du nước ngoài để tập trung ứng phó siêu động đất,

https://vtv.vn/the-gioi/thu-tuong-nhat-ban-huy-chuyen-cong-du-nuoc-ngoai-de-tap-trung-ung-pho-sieu-dong-dat-2024080919294485.htm