Tổng thống Donald J. Trump và Thủ tướng Shinzo Abe đã tổ chức cuộc họp chính thức đầu tiên vào ngày 10 tháng 2 năm 2017 tại thủ đô Washington và khẳng định quyết tâm mạnh mẽ trong việc tăng cường hơn nữa liên minh Hoa Kỳ-Nhật Bản và quan hệ kinh tế hai nước.

Liên minh Hoa Kỳ-Nhật Bản

Liên minh bền vững Hoa Kỳ-Nhật Bản là nền tảng của hòa bình, thịnh vượng và tự do trong khu vực Châu Á-Thái Bình Dương. Các cam kết của Hoa Kỳ để bảo vệ Nhật Bản dựa trên khả năng quân sự của Hoa Kỳ, với sức mạnh hạt nhân và quân sự truyền thống đều rất vững chắc. Giữa một môi trường an ninh ngày càng bất ổn trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương, Mỹ sẽ tăng cường sự hiện diện của mình trong khu vực, và Nhật Bản sẽ đảm nhận vai trò và trách nhiệm lớn hơn trong liên minh. Hoa Kỳ và Nhật Bản sẽ tiếp tục thực hiện và mở rộng hợp tác quốc phòng như đặt ra trong Hướng dẫn Quốc phòng Hoa Kỳ-Nhật Bản năm 2015. Hoa Kỳ và Nhật Bản sẽ tiếp tục tăng cường hợp tác với các đồng minh và đối tác trong khu vực. Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì trật tự quốc tế dựa trên nguyên tắc của pháp luật.

Hai nhà lãnh đạo khẳng định cam kết của hai nước tổ chức lại các lực lượng Hoa Kỳ tại Nhật Bản, để đảm bảo sự hiện diện lâu dài, bền vững của các lực lượng Hoa Kỳ. Họ khẳng định rằng Hoa Kỳ và Nhật Bản cam kết với kế hoạch thiết lập Căn cứ thay thế Futenma ở trại Schwab, thành phố Henoko, và trong vùng biển lân cận. Đây là giải pháp duy nhất để tránh việc tiếp tục sử dụng  Căn cứ quân sự Futenma.

Hai nhà lãnh đạo khẳng định rằng Điều V của Hiệp ước An ninh Hoa Kỳ-Nhật Bản đối với quần đảo Senkaku. Phản đối bất kỳ hành động đơn phương tìm cách làm suy yếu sự quản lý của Nhật Bản đối với quần đảo này. Hoa Kỳ và Nhật Bản sẽ tăng cường hợp tác để bảo vệ hòa bình và ổn định ở Biển Đông. Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì một trật tự hàng hải dựa trên luật pháp quốc tế, bao gồm cả quyền tự do hàng hải, hàng không và các quyền khác trong việc sử dụng hợp pháp vùng  biển. Hoa Kỳ và Nhật Bản phản đối bất kỳ nỗ lực nào  khẳng định yêu sách biển thông qua đe dọa, ép buộc hoặc sử dụng vũ lực. Hoa Kỳ và Nhật Bản cũng kêu gọi các nước có liên quan hành động phù hợp với luật pháp quốc tế tránh làm gia tăng căng thẳng ở Biển Đông, bao gồm cả việc quân sự hóa các tiền đồn.

Hoa Kỳ và Nhật Bản kêu gọi mạnh mẽ Bắc Triều Tiên từ bỏ chương trình hạt nhân, tên lửa đạn đạo và không thực hiện bất kỳ hành động khiêu khích nào thêm nữa. Liên minh Hoa Kỳ-Nhật Bản hoàn toàn có khả năng bảo đảm an ninh của Nhật Bản. Hoa Kỳ cam kết đầy đủ bảo vệ đất nước, các lực lượng, và các đồng minh  bằng khả năng quân sự hùng hậu của mình. Hai nhà lãnh đạo khẳng định tầm quan trọng của một giải pháp sớm cho những vấn đề gây căng thẳng này. Họ cũng khẳng định tầm quan trọng của hợp tác ba bên giữa Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc. Hoa Kỳ và Nhật Bản cũng cam kết thực hiện nghiêm túc các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc về Bắc Triều Tiên.

Hoa Kỳ và Nhật Bản sẽ tăng cường hợp tác công nghệ giữa hai nước về vấn đề đổi mới quốc phòng nhằm đáp ứng các thách thức an ninh đang đặt ra. Hoa Kỳ và Nhật Bản cũng sẽ mở rộng hợp tác an ninh song phương trong các lĩnh vực không gian và không gian mạng. Hoa Kỳ và Nhật Bản lên án mạnh mẽ chủ nghĩa khủng bố dưới mọi hình thức và sẽ tăng cường hợp tác để chống lại các nhóm khủng bố mang mối đe dọa đến cho toàn cầu. Hai nhà lãnh đạo đã chỉ đạo các ngoại trưởng và bộ trưởng quốc phòng của họ trong việc triệu tập một ủy ban cố vấn an ninh (SCC: "2 + 2") họp bàn để  xác định cách thức  tăng cường hơn nữa liên minh Hoa Kỳ-Nhật, bao gồm việc xem xét các vai trò, nhiệm vụ, và khả năng tương ứng của hai nước.

Quan hệ kinh tế Hoa Kỳ-Nhật Bản

Hoa Kỳ và Nhật Bản chiếm 30% GDP của thế giới, hai bên cùng chia sẻ lợi ích trong việc duy trì một nền kinh tế toàn cầu lớn mạnh, đảm bảo sự ổn định tài chính và tăng cơ hội việc làm. Để thúc đẩy các lợi ích này, Tổng thống Hoa Kỳ và Thủ tướng Nhật Bản tái khẳng định cam kết của họ nhằm sử dụng phương pháp tiếp cận ba mũi nhọn của hai bên đối với việc tăng cường các chính sách tài chính, tiền tệ, và cơ cấu tăng  nhu cầu kinh tế trong nước và toàn cầu.

Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận những cơ hội và thách thức đối với mỗi nền kinh tế và sự cần thiết để thúc đẩy sự tăng trưởng toàn diện, sự thịnh vượng tại các quốc gia của họ, khu vực châu Á-Thái Bình Dương và trên toàn thế giới. Họ nhấn mạnh rằng họ vẫn tiếp tục cam kết tăng cường các mối quan hệ kinh tế giữa hai nước và trong khu vực, dựa trên các quy tắc thương mại tự do và bình đẳng. Điều này sẽ bao gồm các tiêu chuẩn thương mại và đầu tư cao, giảm các rào cản thị trường, tăng cường cơ hội cho sự tăng trưởng kinh tế và vấn đề việc làm trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Hoa Kỳ và Nhật Bản tái khẳng định tầm quan trọng của mối quan hệ sâu sắc trong thương mại và đầu tư của họ và các nỗ lực luôn được duy trì của họ trong việc thúc đẩy thương mại, tăng trưởng kinh tế, tiêu chuẩn cao trên toàn khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Nhằm mục tiêu này, Hoa Kỳ đã rút khỏi các Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương, các nhà lãnh đạo đã cam kết sẽ tìm hiểu cách thức tốt nhất để thực hiện những mục tiêu chung. Điều này bao gồm các cuộc thảo luận giữa Hoa Kỳ và Nhật Bản trên một khuôn khổ song phương cũng như Nhật Bản sẽ tiếp tục thúc đẩy tiến trình khu vực trên cơ sở những sáng kiến ​​hiện tại.

Ngoài ra, hai nhà lãnh đạo bày tỏ sự quan tâm trong việc tìm kiếm sự hợp tác giữa các ngành nhằm thúc đẩy lợi ích kinh tế lẫn nhau đối với Hoa Kỳ và Nhật Bản.

Hai nhà lãnh đạo đã quyết định để cho quốc gia của họ tham gia đối thoại kinh tế để thảo luận về nhiều vấn đề. Họ cũng tái khẳng định ý định của họ trong việc tiếp tục hợp tác tại các diễn đàn khu vực và toàn cầu.

Lời mời viếng thăm Nhật Bản của Thủ tướng Abe

Thủ tướng Abe đã mời Tổng thống Trump thăm chính thức Nhật Bản trong năm nay và cũng hoan nghênh chuyến thăm đầu tiên của Phó tổng thống Pence đến Tokyo. Đáp lại thiện chí, Tổng thống Trump đã chấp nhận lời mời.

Người dịch: Phạm Thị Nhung, Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á

Tài liệu do Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam cung cấp

Joint Statement, February 10, 2017

http://www.mofa.go.jp/files/000227768.pdf