Tình hình Bán đảo Triều Tiên trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết khi Bình Nhưỡng liên tiếp tiến hành các vụ phóng tên lửa đạn đạo trong thời gian gần đây. Cụ thể, vào ngày 15/5, Triều Tiên cho biết, vụ thử nghiệm tên lửa tầm trung mới được thực hiện vào hôm 14/5 đã thành công. Mục đích của vụ phóng là nhằm kiểm tra các thông số về chiến thuật và công nghệ của loại tên lửa đạn đạo mới được phát triển, có khả năng mang một đầu đạn hạt nhân nặng cỡ lớn. Đây là lần phóng tên lửa đầu tiên từ khi Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in nhận chức ngày 10/5, và được tiến hành đúng ngày khai mạc Diễn đàn “Vành đai và Con đường” ở Bắc Kinh.

Hãng thông tấn Triều Tiên KCNA cho biết đích thân nhà lãnh đạo Kim Jong-un chỉ đạo và giám sát vụ phóng thử tên lửa mới nói trên, được gọi là Hwasong-12. Theo KCNA, tên lửa đã được phóng ở góc cao nhất nhằm đảm bảo an ninh cho các nước láng giềng. Hwasong bay được 787 km trước khi rơi xuống vùng biển gần Nga và đạt độ cao 2.111,5 km[1].

Trong một phân tích được đưa ra cùng ngày 14/5, dự án giám sát Triều Tiên mang tên “38 North” đóng trụ sở tại Washington cho biết: Vụ thử thành công tên lửa mới nhất này của Triều Tiên cho thấy tiến triển chưa từng thấy của nước này. Không chỉ thể hiện một tên lửa đạn đạo tầm trung có khả năng tấn công căn cứ của Mỹ tại Guam mà điều quan trọng hơn là có thể cho thấy sự tiến bộ đáng kể hướng tới việc phát triển một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa[2]

Ngay sau khi Triều Tên tiến hành phóng tên lửa, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã điện đàm với tân Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in. Ông Abe khẳng định: Nhật Bản hợp tác chặt chẽ với Mỹ, Hàn Quốc và tiến hành phân tích tình hình để có thể sẵn sàng đối phó với những diễn biến tiếp theo của Bình Nhưỡng. Ông Abe cho biết thêm rằng ba nước Nhật – Hàn – Mỹ cùng phối hợp với Nga và Trung Quốc gây sức ép đối với Triều Tiên, buộc Bình Nhưỡng phải tuân thủ các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và ngừng mọi hoạt động thử tên lửa và hạt nhân. Theo Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cho rằng vụ phóng thử là hoàn toàn không chấp nhận được[3].

Trong bối cảnh căng thẳng chưa lắng dịu liên quan đến các vụ phóng tên lửa ở trên của Bình Nhưỡng thì ngày 22/5, Triều Tiên tiếp tục tuyên bố đã thử nghiệm thành công một tên lửa đạn đạo tầm xa mới, đáp ứng tất cả các yêu cầu kỹ thuật và có thể sản xuất hàng loạt loại tên lửa này. Vụ thử được tiến hành vào ngày 21/5 đã càng khiến cho tình hình ở  Bán đảo Triều Tiên tăng nhiệt. Các quan chức Mỹ giấu tên cho rằng vụ phóng tên lửa lần này không cho thấy Triều Tiên   đã có đủ khả năng trực tiếp đe dọa an ninh của Mỹ hay không, song Chính quyền tự do mới ở Hàn Quốc cho rằng đây là vụ thử thứ hai của Triều Tiên chỉ trong vòng một tuần qua đã phần nào dập tắt những tia hy vọng vốn mong manh cho hòa bình trong khu vực này[4].

Về phía Nhật Bản, Thủ tướng Shinzo Abe gọi vụ phóng tên lửa mới nhất của Triều Tiên là một thách thức với thế giới. Ông Abe đã chỉ thị cho các cơ quan chính phủ thu thập thông tin về vụ phóng tên lửa để chuẩn bị đối phó khi có những tình huống khẩn cấp. Thủ tướng Abe nhấn mạnh các vụ phóng tên lửa liên tiếp gần đây của Bình Nhưỡng đang phá vỡ nỗ lực của cộng đồng quốc tế trong việc tìm ra một giải pháp hòa bình cho tình hình căng thẳng ở bán đảo Triều Tiên. Ông Abe một lần nữa khẳng định lại việc Nhật Bản sẽ hợp tác với Mỹ, Hàn Quốc cũng như Trung Quốc và Nga để giải quyết mối đe dọa từ các hành động của Triều Tiên. Trong khi đó, Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida đưa ra tuyên bố sẽ phối hợp với Mỹ để trả đũa vụ phóng tên lửa của Bình Nhưỡng thông qua Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc[5].

Những vụ phóng tên lửa liên tiếp của Triều Tiên đã khiến dư luận trong khu vực Đông Bắc Á và nhiều nước trên thế giới không khỏi quan ngại. Qua những lần tiến hành thử tên lửa, Bình Nhưỡng đã nêu bật những tiến bộ đáng kể trên con đường quyết tâm theo đuổi tham vọng hạt nhân của Triều Tiên và làm dấy lên những lo ngại rằng liệu những chiến lược mới của Tổng Thống Mỹ Donald Trump đối với Triều Tiên có mang lại hiệu quả không? Mặc dù Tổng Thống Mỹ Donald Trump đã xác nhận Triều Tiên là một mối đe dọa cấp bách đối với sự an toàn của tất cả mọi người, song những nỗ lực của ông nhằm gia tăng áp lực và thuyết phục Bình Nhưỡng từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân của họ đến nay vẫn chưa có hiệu quả. Triều Tiên vẫn không có ý định từ bỏ chương trình phát triển năng lực hạt nhân nhất là tích hợp đầu đạn hạt nhân lên trên tên lửa có tầm bắn vươn tới lãnh thổ Mỹ. Không thể phủ nhận rằng, qua hai lần thử tên lửa liên tiếp trong thời gian gần đây của Triều Tiên đã một lần nữa nhấn mạnh một thực tế về quyết tâm phát triển năng lực tên lửa và hạt nhân một cách toàn diện bất chấp việc phải ngày qua ngày đối đầu với thế giới của Bình Nhưỡng. Và đây chính là mối đe dọa cho hòa bình ở Đông Á, mối lo ngại luôn thường trực đối với các nước như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc nói riêng và toàn thế giới nói chung. Cơ hội duy nhất để có thể chấm dứt nỗi ám ảnh hạt nhân Triều Tiên chính là cả 4 nước Mỹ, Hàn, Nhật và Trung Quốc phải cùng chung tay hợp tác để gây áp lực đủ mạnh nhằm thuyết phục nhà lãnh đạo Kim Jong-un chấp nhận ngồi vào bàn đàm phán đi đến một thỏa thuận giúp giải quyết vấn đề đang tồn tại. Tất cả vì hòa bình, ổn định của thế giới.

Trần Mỹ Hoa, Trung tâm Nghiên cứu Nhật Bản, Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á

[1] North Korea says new, longer-range missile can carry ‘large’ nuclear warhead

http://www.japantimes.co.jp/news/2017/05/15/asia-pacific/north-korea-says-missile-launch-aimed-testing-carrying-large-nuclear-warhead/#.WRlh7dKLTDe

[2] Động cơ của Triều Tiên khi tiếp tục phóng thử tên lửa

Bản dịch TTVN, Tin tham khảo thế giới, ngày 16/05/2017. Tr 12.

[3] Abe, Moon discuss N Korean missile launch

https://japantoday.com/category/politics/the-latest-japan-says-n.-korea-missile-fell-into-sea

[4] Thực hư khả năng sản xuất hàng loạt tên lửa đạn đạo tầm trung của Triều Tiên

Bản dịch TTXVN, Tin tham khảo thế giới, ngày 24/05/2017. Tr14.

[5] Abe calls N Korean missile launch 'challenge to world'

https://japantoday.com/category/politics/n.-korea-missile-launch-challenge-to-world-abe